Không tích nửa bước chân, không đi được nghìn dặm; không tích dòng nước nhỏ, không thể thành sông, thành biển.
Tất cả mọi người đều muốn “đi nghìn dặm, thành sông thành biển”, song, đi nửa bước, dòng nước nhỏ chảy qua một năm ba trăm sáu mươi lăm ngày, biến thành ngày ngày buồn tẻ lặp đi lặp lại, mà nghìn dặm, lại không thể nhìn rõ trên biển lớn, không có hy vọng, không có ánh sáng, tất cả hùng tâm tráng chí đều trở nên thật nực cười.
Chỉ có thể dựa vào nghị lực, ngày ngày kiên trì, có phải cứ thì nhất định sẽ thành công? Không nhất thiết, nhưng không kiên trì, chắc chắn sẽ không thành công.
Lại trở thành người nổi tiếng
Kết thúc đợt tập quân sự, chúng tôi thật sự trở thành học sinh của trường Nhất Trung. Dựa theo lệ thường, chúng tôi sẽ được phát đồng phục.
Không biết học sinh trung học bây giờ có may mắn hơn chúng tôi khi ấy chút nào không, đồng phục có thể đẹp hơn một chút, xứng đôi với độ tuổi thanh xuân nở rộ, dù sao đồng phục của chúng tôi năm đó thật sự rất xấu, nghĩ lại mà kinh.
Tôi vẫn không nghĩ thông suốt một việc, vì sao học sinh trung học ở Nhật Bản lại có bộ đồng phục đẹp như vậy? Vì sao đồng phục của học sinh Trung Quốc chúng tôi lại xấu đến đáng thương như thế?
Bởi vì hai lần trước tất cả học sinh đều phản ánh đồng phục của trường rất xấu, nên đến phiên chúng tôi, nhà trường đã tiếp thu ý kiến của đám học sinh, thay đổi kiểu cách của bộ đồng phục. Vì thể hiện chất lượng giáo dục của trường Nhất Trung, lãnh đạo nhà trường quyết định để học sinh tự thiết kế đồng phục, qua tuyển chọn của giáo viên, bộ đồng phục được thiết kế bởi một nữ sinh lớp 12 đã được nhà trường chấp nhận.
Những bạn xem qua thiết kế đều nói rất được, nó đẹp như đồng phục trong truyện tranh và phim truyền hình Nhật Bản vậy, gần như tất cả con gái và cộng thêm cả con trai trong lớp đều mong ngóng chờ đợi, dù sao bộ đồng phục cũng là bộ phải mặc thường xuyên, đẹp hay xấu có ảnh hưởng rất lớn đến hình tượng của mọi người, ở tuổi này của chúng tôi vốn không có đủ tự tin về bản thân mình, là lứa tuổi rất để ý đến vẻ bề ngoài.
Dưới sự chờ đợi nhiệt tình của mọi người, đồng phục của trường rốt cuộc cũng được phát ra, khi nhận được hai bộ đồng phục, tôi tin rằng đám mỹ nữ cấp lớp, mỹ nữ cấp trường, mỹ nam cấp lớp, mỹ nam cấp trường của trường tôi đều đang rơi lệ ào ào nóng bỏng trên hai đôi mắt.
Mô tả bộ đồng phục ấy thế nào ư?
Thật giống người nào“đồ nhái” theo các mẫu thời trang nổi tiếng, khổ nỗi nó bị phối màu sai mất rồi, lại còn miễn cưỡng dùng loại vải thô cứng nhất, đường may cũng thô, chẳng ra đâu vào đâu cả, còn chẳng bằng bộ đồng phục bình thường.
Dù sao nó cũng thật sự xấu thảm hại, dù là mỹ nữ hay tuấn nam mặc vào, khí chất thanh cao cũng bị biến thành khí chất “nông dân” hết, tuyệt đối là xấu đến “Nghìn non mất bóng chim bay, muôn nẻo đường không dấu người”!
Hai câu thơ trên có trong bài “Giang tuyết” của Liễu Tông Nguyên.
Ngày phát đồng phục ấy, khí áp trong lớp tôi cực kỳ thấp, Đồng Vân Châu tức giận đến mức ném bộ đồng phục xuống gót chân giẫm đạp điên cuồng.
Chắc rằng nhà trường cũng tự biết, xưởng may của một lãnh đạo nào đó trong trường may bộ đồng phục này không ra đâu với đâu, nên không yêu cầu chúng tôi phải mặc nó cả tuần, ngoài các hoạt động tập thể ra, thì bình thường chỉ phải mặc nó vào buổi chào cờ thứ hai đầu tuần.
Tuy nhiên, cho dù mỗi tuần chỉ mặc một ngày, đám học sinh cũng không thể chịu đựng được, rất nhanh sau đó mọi người đã lên kế hoạch tác chiến. Vào ngày thứ hai, mọi người vẫn mặc quần áo bình thường, mang theo một chiếc túi ni lông đựng đồng phục, đến khi gần chào cờ mới kéo nhau đi thay đồng phục, chào cờ xong, tất cả lại lục tục ra phòng vệ sinh thay quần áo. Dù là nam hay nữ, gần như ai cũng tiến hành theo phương án này, ngoại lệ duy nhất có lẽ chính là tôi, tôi chẳng những mặc nó vào ngày thứ hai, mà cả thứ ba, thứ tư… đều mặc.
Mỗi ngày tôi đều mặc đồng phục lúc ẩn lúc hiện trước mặt đám học sinh không mặc đồng phục trong trường, và chính vì vậy họ cùng nhất trí tán đồng quan điểm đánh giá tôi: quá xấu xí!
Bộ đồng phục xấu như vậy, có mặc bẩn thỉu rách nát thế nào cũng không thấy đau lòng, ngay cả một cái khăn lau bàn lau ghế cũng được miễn, bàn mà dính bẩn, chỉ cần túm ngay cái tay áo mà lau lau đại khái là xong; đi đi lại lại trên sân trường mệt quá, muốn đọc sách, có thể ngồi xuống tùy nơi tùy chỗ; cái ghế có bẩn cũng chẳng sợ, không cần phải đeo găng tay bảo vệ tay áo, lo sợ cái bàn bẩn làm xấu cả bộ quần áo xinh đẹp của mình, quả thực vô cùng tiện lợi, bảo vệ môi trường, kinh tế, tiết kiệm…
Đương nhiên, xét đến cùng là tôi rất lười, lười mang hai bộ quần áo đổi đến đổi đi, lười sửa sang vẻ bề ngoài của mình trước khi ra khỏi nhà, có điều, không hiểu tại sao cái tính lười của tôi lại biến hóa ra ý nghĩ khác thường trong mắt các bạn học như vậy, họ nghĩ tôi cả ngày mặc bộ đồng phục xấu xí “chói lóa” kia, là vì không coi ai ra gì, rêu rao đến rung trời lở đất.
Vì có bộ đồng phục “xuất sắc” này, nên tôi đã trở thành “con hạc đứng giữa bầy gà”, rất nhanh, tiếng tăm của tôi đã lan xa và bay cao trong trường, không ai không biết, không ai không hiểu, mọi người đều biết lớp 10-5 có một con bé tên La Kì Kì chuyên mặc đồng phục xấu.
Thật sự là bi ai quá! Tôi đã nổi tiếng ở trường trung học phổ thông này rồi, thế nhưng không phải bởi thành tích của tôi, cũng không phải bởi tính cách của tôi, mà chỉ vì cái bộ đồng phục xấu hoắc chẳng ai thèm mặc, khách quan mà nói, tôi còn đang hoài niệm cách nổi tiếng nhờ đứng trên bàn đánh bóng năm xưa, ít nhất tiếng tăm cũng được biết đến bởi tính cách của tôi.
Không biết có phải vì tôi mặc bộ đồng phục ghê tởm, biến mình thành người mang tiếng xấu lan xa hay không, dù sao cái cậu Tống Bằng kêu gào muốn bắt tôi kia cũng không thấy có hành động gì cả.
Lúc đụng mặt cậu ta ở hành lang, cậu ta nhìn tôi cười, cười đến nỗi tôi cũng chẳng còn tâm tình mà để ý đến cậu ta.
Thật ra, tuy tôi không phải cố ý, nhưng trong tâm tư lại luôn có một chút hy vọng Tống Bằng sẽ thật sự náo loạn lên chuyện gì đó, vì thế tôi mới có thể làm vậy, ném bức thư và lọ kem chống nắng vào mặt cậu ta. Anh cả Tống Kiệt của cậu ta cũng là nhân vật có cá tính ở thành phố này, nếu Tống Bằng thật sự có ý xử lý tôi, có thể sẽ nói với Tống Kiệt, lúc đó tôi sẽ được chú ý.
Và đến lúc ấy, cũng chỉ có Tiểu Ba mới có thể giúp tôi, chẳng lẽ anh có thể thấy chết mà không cứu?
Nhưng tự tôi cũng hiểu, đây chỉ là nằm mơ thôi! Nếu Tống Kiệt mà là thằng ngây thơ như vậy, anh ta cũng không thể làm cả đám người giàu lên trước sự kêu gọi của Đặng Tiểu Bình trong khi mới hơn hai mươi tuổi.
Hơn nữa, tôi cũng không muốn để Tiểu Ba khinh thường mình, vì thế tôi chỉ có thể vừa âm u nghĩ, vừa khắc chế xúc động của bản thân.
Dần dần thích nghi với cuộc sống trong trường trung học phổ thông, thoáng cái mà đã đến kỳ thi giữa kỳ một.
Từ khi vào trung học phổ thông, mỗi kỳ thi nhà trường đều công bố kết quả thứ tự trong cả khối, dán bảng kết quả công khai, đối thủ cạnh tranh không chỉ riêng trong lớp chúng tôi, mà còn có toàn trường, toàn thành phố, toàn tỉnh.
Vào ngày có kết quả thi, tôi cảm thấy hơi lo lắng, vì nửa học kỳ này, tôi học tập rất nghiêm túc, ôn bài vở cũng rất nghiêm túc, chăm chỉ, dồn sức cho kỳ thi, cho nên cũng rất mong ngóng kết quả.
Trên bảng điểm, tôi, đứng thứ tư trong lớp, đứng thứ hơn bốn mươi trong khối. Quan Hà, đứng thứ hai trong lớp, đứng thứ mười hai trong khối. Trương Tuấn, đứng thứ tám trong lớp, đứng thứ hơn bảy mươi trong khối.
Bố mẹ tôi đều rất vui mừng, cười mãi không thôi, thầy chủ nhiệm cũng có ý khen ngợi chúng tôi, nhưng với tôi, đứng thứ hơn bốn mươi trong khối không phải thành tích mà tôi mong muốn!
Nếu đây là kết quả khi tôi không học tập, lâm trận mới mài gươm, thì tôi sẽ rất vui mừng, nhưng bắt đầu từ ngày khai giảng, khi phần lớn các bạn xung quanh còn đang hưng phấn đắm chìm trong không khí mới mẻ của trường lớp, tôi đã chăm chỉ, nỗ lực học tập.
Chăm chỉ và nỗ lực của tôi cũng chỉ được thành tích như vậy thôi sao, tôi thấy không thỏa lòng, mà tôi đã cố hết sức rồi, chẳng lẽ tôi chỉ có thể làm một học sinh đứng thứ hơn bốn mươi trong khối thôi sao?
Tôi bồi hồi suy tư trong rừng cây của trường, nhưng tôi vẫn không tìm thấy đáp án.
Khi tôi trở lại lớp học, tôi nhìn thấy cậu bạn đứng thứ hai trong lớp tôi – Dương Quân đang ngồi cạnh cô bạn đứng đầu lớp – Lâm Y Nhiên, đang xem bài kiểm tra của Lâm Y Nhiên.
Lâm Y Nhiên ngồi đằng trước tôi, trình độ tổng thể của lớp tôi cũng rất chênh lệch, tuy cô ấy đừng đầu lớp, nhưng mấy năm học trước cô ấy còn chưa đứng trong top 10 của lớp, nên cô ấy chỉ đứng thứ mười ba trong khối.
Tôi rất muốn lại gần để xem, nhưng lại thấy ngại, không biết cô ấy có đồng ý không. Dương Quân nhìn thấy tôi, lập tức nói: “La Kì Kì, cậu có thể lấy bài kiểm tra lý ra cho tớ xem một chút không? Tớ vừa hỏi thầy giáo dạy lý, thầy nói bài cậu làm tốt nhất khối, cho tớ mượn xem một chút đi, tốt nhất là cho tớ xem những bài kiểm tra môn khác nữa, được không? Xin cậu đấy! Xin cậu đấy!” Dương Quân là một nam sinh có lông mày rậm, mắt to, bộ dạng rất đứng đắn, nhất là ánh mắt, sáng ngời có thần.
Tôi lấy bài kiểm tra của mình ra, đưa cho Dương Quân, Dương Quân và Lâm Y Nhiên cùng xem bài kiểm tra lý của tôi, tôi cườió thể cho tớ xem bài kiểm tra của các cậu một chút không?”
Dương Quân tùy tay đưa một đống bài kiểm tra cho tôi, có bài kiểm tra của cậu ấy, cũng có bài kiểm tra của Lâm Y Nhiên.
Tôi nhanh chóng lật xem bài kiểm tra của hai người họ, bắt đầu hiểu được vấn đề là ở chỗ nào, đầu tiên là tiếng Anh, Lâm Y Nhiên gần như được điểm tối đa, tôi được có hơn bảy mươi điểm, sau đó là ngữ văn, lại còn hóa học, tiếp nữa chính là lịch sử, chính trị, tuy chênh lệch không lớn, nhưng cộng mấy lần hai, ba điểm với nhau, tôi đương nhiên bị đá xa. Tôi nghĩ rằng mình có trí nhớ tốt, nhưng đây là trường trung học phổ thông Nhất Trung, là nơi tụ hội của những học sinh giỏi nhất toàn thành phố, thậm chí toàn tỉnh, hiển nhiên trí nhớ của Lâm Y Nhiên cũng không hề thua tôi.
Dương Quân nghiên cứu bài kiểm tra của tôi một lúc, đột nhiên kêu lên, nói với Lâm Y Nhiên: “Cậu có thấy không? Nếu tính thành tích ba môn toán lý hóa của La Kì Kì, thì sẽ đứng thứ hai trong lớp đó, chỉ kém cậu vài điểm thôi, cậu gặp nguy hiểm đấy nhé!”
Trong lòng tôi có chút bực tức, sao cái cậu Dương Quân này lại nói như vậy? Lâm Y Nhiên cười nói: “Đúng vậy, kết quả toán lý hóa của cậu ấy thật tốt.”
Dương Quân ôm đầu nói: “Không được, tớ muốn đổi chỗ ngồi, tớ muốn ngồi cùng chỗ với các cậu. Hồi trung học cơ sở tớ được giáo viên coi là học sinh giỏi toán lý hóa đó, vậy mà bây giờ còn kém hơn cả hai bạn nữ, tớ không phục.”
Vài phần bực tức trong lòng tôi lập tức tiêu tan, hóa ra cậu ấy là người không có ý xấu, tôi đúng là đã lấy dạ tiểu nhân để đo lòng quân tử rồi.
Lâm Y Nhiên mím môi cười, thật điềm đạm nho nhã, làm cho người ta phải chú ý, vậy mà tôi không hề biết cô bạn ngồi trước mình lại có thành tích tốt như vậy.
Dương Quân là người theo phái hành động, nói muốn đổi chỗ ngồi liền đổi chỗ ngay, với chuyện ngồi cùng bàn với tôi, cậu ta dùng cách đánh triền miên không dứt, ngày nào cũng sờ móng ngựa, móng ngựa bị làm phiền mãi, rốt cuộc cậu cũng được chấp nhận ngồi cạnh tôi. Dương Quân mừng rỡ chuyển đến ngồi cùng bàn với tôi, bắt đầu theo dõi gần gũi tôi và Lâm Y Nhiên, chuẩn bị tùy thời cơ vượt qua chúng tôi.
Tôi trầm mặc với việc này, cậu ta có ngồi cạnh tôi hay không, tôi cũng không cần, tôi còn phải suy xét xem làm thế nào để giải quyết vấn đề của mình, mà vấn đề trong vấn đề chính là môn tiếng Anh của tôi.
Vì thầy chậu châu báu, tiếng Anh coi như đã mất gốc, tôi phải làm thế nào để vượt qua biết bao học sinh ưu tú tụ tập tại trường này đây?
Xem xong bài kiểm tra của Lâm Y Nhiên và Dương Quân, tôi đã hiểu, nếu tôi học tiếng Anh không tốt, thì tôi vĩnh viễn không thể đứng đầu lớp được.
Qua kỳ thi giữa kỳ, trường có một đại hội, các học sinh lớp 10 đến lớp 12 đều phải tham gia, hội nghị diễn thuyết này mười học sinh đứng đầu khối sẽ giới thiệu cho cả trường kinh nghiệm học tập của mình.
Như mọi khi, tôi thật ghét mấy cái buổi đại hội dài dòng nhàm chán này, nhưng lần này tôi lại háo hức chờ mong. Đến khi nghe hết học sinh này đến học sinh khác lên nói, tôi bắt đầu thất vọng, nội dung của mỗi người cũng chỉ xào nấu lại của nhau mà thôi, quanh đi quẩn lại cũng chỉ có chuẩn bị bài vở trước khi lên lớp, trong giờ học chăm chú nghe giảng, sau giờ học, chăm chỉ hoàn thành bài tập về nhà, những bài tập giáo viên đưa ra đều là những bài tập cô đọng kiến thức, vì vậy nhất định phải làm cẩn thận…
Tôi bắt đầu nghi có phải phương pháp học tập của mỗi người đều giống nhau không, hay là bọn họ đều giữ lại bí quyết cho riêng mình?
Người cuối cùng bước lên đài là người có thành tích đứng đầu khối 12 – Trần Kính, trường học yêu cầu rõ ràng mỗi người nói trong ba đến năm phút, nhưng cậu ấy lại chỉ nói có hơn một phút, nội dung cũng là chăm chú nghe giảng, chăm chỉ làm bài tập gì đó, tôi lắc đầu thở dài, ý định của nhà trường vốn là tốt, nhưng mà ai có thân người ấy lo thôi.
Sau đại hội, mọi người lục tục đi ra giảng đường, Trần Kính đi một mình. Dựa vào thành tích của cậu, cậu ấy có thể dễ dàng trực tiếp vào đại học Bắc Kinh, nhưng cậu lại không làm vậy, lựa chọn tham gia cuộc thi vào đại học, ai cũng không biết cậu nghĩ gì, trong mắt mọi người cậu đã thành thiên tài có chút giống quái vật.
Tôi muốn tìm cậu tâm sự khốn cảnh của mình, nhưng lại hơi ngại, năm đó đùa nghịch nhiều quá, đi qua người cậu, cũng không chào hỏi, bây giờ phải nhận hậu quả xấu. Vừa chuyển mạch suy nghĩ, lại muốn, bỏ đi! Cùng lắm là mặt nóng đối mặt lạnh thôi, có cái gì phải sợ chứ?
“Trần Kính.”
Cậu ấy quay đầu, thấy là tôi, có chút
Tôi đi đến trước mặt cậu, thấy mình thấp hơn cậu hẳn một cái đầu, thoáng cái mà cậu đã cao lớn như vậy rồi.
Tôi lắp bắp nói: “Tớ muốn hỏi cậu một việc, được không?”
Cậu đúng là tốt bụng, không có một chút kiêu hãnh nào, cười nói: “Cứ nói đi.”
Tôi yên lòng: “Tiếng Anh và ngữ văn của tớ không tốt, có cách nào để cải thiện không?”
“Ngữ văn của cậu không tốt?” Cậu thật ngạc nhiên.
“Ừ.”
“Cậu về xem thêm bài kiểm tra của các bạn khác, phân tích so sánh với bài kiểm tra của mình, nhìn xem chênh lệch lớn nhất là ở đâu, muốn giải quyết vấn đề, trước hết phải chẩn đoán vấn đề.”
“Tớ đã phân tích rồi, chủ yếu là viết văn không tốt.”
Cậu nở nụ cười: “Từ khi vào trung học phổ thông, giáo viên hoàn toàn căn cứ vào tiêu chuẩn thi đại học để chấm văn. Văn thi vào đại học gần giống như thể văn bát cổ [1] thời Minh, Thanh, không thiên về tính sáng tạo và tưởng tượng, nếu cậu muốn giành điểm cao, phải cẩn thận xem xem người xưa làm văn bát cổ như thế nào, dù có nhiều ý tưởng hay đến đâu, cũng đừng dễ để nó vượt khung, cậu cảm thấy mình viết hay, nhưng giáo viên sẽ không công nhận.”
[1] Bát cổ: tên một thể văn biền ngẫu tám vế dùng trong khoa cử thời Minh.
Tôi vội gật đầu: “Còn gì nữa không?”
“Thực ra, văn của cậu hẳn là phải tốt hơn người khác nhiều mới đúng. Ngữ văn xét đến cùng chính là một môn ngôn ngữ, dựa vào tích lũy mà thành. Tớ nghe nói cậu từng thi biện luận, tớ thấy cậu đọc sách nhiều, trí nhớ lại tốt, về mặt tích lũy, có lẽ khối cậu không ai có thể vượt qua.”
Những lời khen đó xuất phát từ miệng của thiên tài, tôi được khen đến xấu hổi: “Nhưng mà, thành tích của tớ không tốt.”
“Con đường cậu cần tìm bây giờ chính là làm thế nào để tích lũy tri thức để thi vào trường đại học, việc này tớ không giúp được cậu, mỗi người có một cách thức tư duy, cơ cấu tri thức cũng không giống nhau, cho nên mới có câu nói ‘Sư phụ dẫn vào cổng, còn tu hành là chuyện của cá nhân người tu hành’.”
Tuy rằng vẫn không biết con đường nằm ở đâu, nhưng tôi đã có cảm giác hiểu ra: “Cảm ơn cậu, còn tiếng Anh thì sao?”
Cậu cúi đầu cười: “Sớm biết rằng có hôm nay, lúc trước đứng trên bàn đánh bóng bàn, nên đọc sách tiếng Anh, tiếng Anh là môn học không phải chỉ dựa vào một chút trí thông minh là giải quyết được.”
Tôi hơi bối rối: “Đúng vậy, tớ biết gốc rễ của mình quá kém, mà người tớ muốn đuổi theo toàn là những học sinh ưu tú của thành phố, mỗi ngày tớ nỗ lực học tập, người ta cũng đang nỗ lực học tập; mỗi ngày tớ tiến bộ, người ta cũng đang tiến bộ, vì vậy tớ càng cần phải biết được phương pháp học tập thích hợp nhất với mình, khoảng cách thi vào đại học, đã qua đi nửa học kỳ rồi, tớ không còn thời gian và sức lực để lãng phí nữa.”
Trần Kính thấy tôi nghiêm túc như vậy, rất ngạc nhiên, lướt nhìn tôi một cái, cúi đầu nghĩ.
Đã đi đến khu nhà của khối 12, cậu đứng gần cái đình có mái lục giác: “Tình huống của tớ và cậu không giống nhau, lúc tớ còn nhỏ, bố tớ đã dạy tớ những bài hát thiếu nhi tiếng Anh, khi tớ bắt đầu đi học, vốn từ tiếng Anh đã là hơn một nghìn từ, mà cậu là lần đầu mới tiếp xúc tiếng Anh, ban đầu lại không chăm chỉ học, phương pháp ngôn ngữ phải tích lũy của tớ hoàn toàn không thích hợp với cậu, cậu phải tự tìm ra phương pháp học tập thích hợp cho mình. Có điều, tớ nghĩ đầu tiên cậu phải có được vốn từ vựng nhất định, giống như trước khi học ngữ văn phải nhận biết mặt chữ vậy, chuyện này hoàn toàn không liên quan đến người thông minh hay người ngốc, mà cần nhờ vào khổ công rèn luyện.”
“Ừm, cảm ơn cậu nhé.”
“Không cần, quý ở kiên trì, hy vọng một năm sau, cậu còn có thể có quyết tâm của ngày hôm nay.” Cậu dừng lại, rất sâu sắc nói, “Trường trung học phổ thông này có ba khu nhà dạy học, mỗi ngày đều có rất nhiều người đang hạ quyết tâm chăm chỉ học tập, cũng mỗi ngày đều có người không làm được. Hạ quyết tâm là một chuyện rất dễ dàng, kiên trì lại là chuyện khó nhất.”
Tôi mỉm cười: “Chuyện gì tớ đã quyết định, nhất định sẽ kiên trì.”
Tan học, trên đường về nhà, tôi không nghĩ đến bài tập vật lý, mà đang suy nghĩ đến lời nói của Trần Kính.
Về nhà, tôi tìm tất cả sách giáo khoa tiếng Anh từ hồi trung học cơ sở, quyết định mỗi ngày chép mười từ vựng ra giấy, quãng đường từ trường về nhà mất gần một giờ đi bộ, vừa đủ thời gian để học thuộc từ.
Sau đó, lại có một quyết định quan trọng: mỗi ngày sẽ dạy sớm nửa tiếng để đọc bài tiếng Anh, nhưng không học theo phương pháp mà Trần Kính nói với Tiểu Ba, tôi không theo đuổi cảm giác ngôn ngữ hư ảo mờ mịt ấy, mà lấy mục đích là đọc lưu loát, đọc thuộc lòng.
Điều quan trọng không phải là mỗi ngày tiêu phí bao nhiêu thời gian học tiếng Anh, mà là mỗi năm ba trăm sáu mươi năm ngày, tôi đều có thể dạy sớm trước nửa tiếng so với bình thường vào mỗi sáng, đọc bài tiếng Anh; hay mỗi ngày có thể kiên trì nhớ mười từ tiếng anh không.
Từ hôm nay trở đi, bắt đầu quyết tâm kiên trì làm mọi việc để thi vào đại học, nếu thành tích tiếng Anh của tôi không tiến bộ, vậy thì tôi sẽ phải chấp nhận số phận thôi!
Sau khi phân tích điểm yếu của bản thân, ưu tiên thời gian học tiếng Anh, tôi lại căn cứ vào tình hình của mình và đặc điểm của các giáo viên ở trường, định ra phương pháp học tập cho từng môn học, tận dụng đầy đủ thời gian học ở trường.
Ví dụ, tôi thấy thầy dạy lý giảng bài hay nhầm lẫn, tôi sẽ không nghe thầy ấy giảng, mà tự mình đọc sách để hiểu bài và làm bài tập, về cơ bản, sau khi hết giờ lý, toàn bộ bài tập lý của tôi đều đã làm xong, còn dư một chút thời gian ôn tập kiến thức. Môn hóa cũng gần như vậy, tuy cô giáo giảng bài cũng không tệ, nhưng tôi biết mình không cần nghe cô giảng. Thầy dạy toán tuy là người luộm thuộm có tiếng trong trường, khi lên lớp, không phải hai túi quần bị lộn ra ngoài, thì cũng là đóng nhầm cúc áo, mái tóc lại giống như quên chưa chải, đám học trò đều tuyệt vọng vì thầy, nghĩ rằng sao mình lại gặp phải giáo viên kém như vậy, nhưng tôi lại cảm thấy thầy giảng bài rất hay, thầy là giáo viên giảng bài có lo-gic, chặt chẽ, tư duy nhanh nhẹn nhất mà tôi gặp từ khi vào trường này. Giờ của thầy tôi sẽ chọn lọc xem có nên nghe hay không.
Ba môn toán lý hóa, tôi không ghi chép bài, tuy cô giáo dạy hóa thường xuyên yêu cầu chúng tôi phải chép bài, tôi cũng thử ghi chép vài lần, nhưng tốc độ ghi chép của tôi quá chậm, ghi chép làm chậm tốc độ tư duy của tôi, hơn nữa nếu tôi tập trung suy nghĩ, sẽ quên mất phải ghi chép.
Có điều, sách lược đặt ra của tôi với môn tiếng Anh hoàn toàn không như vậy, chuông vào lớp vừa vang lên, tôi liền như ăn phải thuốc kích thích, hai lỗ tai dựng thẳng, hai con mắt sáng rọi nhìn chằm chằm vào giáo viên. Bởi tôi có nền tảng kém, nên rất nhiều chỗ nghe không hiểu, không sao, ghi chép đầy đủ đã, giờ sau sẽ nghiên cứu, cô giáo nói một câu, tôi chép lại một câu, vì khả năng của tôi không đủ để xét xem câu này của cô giảng là có ích, câu nào vô dụng, cách của người ngốc chính là ghi chép tất cả như vậy đấy.
Tôi còn thường xem vở ghi chép của Lâm Y Nhiên và Dương Quân, học đủ cách chép bài của họ, phân tích xem chỗ nào tốt, chỗ nào không tốt, cách chép nào phù hợp với phương thức tư duy của tôi. Sau khi thu thập rộng rãi bài chép của mọi người, vở ghi chép tiếng Anh của tôi, quả thực có thể đem ra làm triển lãm.
Trong giờ học tiếng Anh, suy nghĩ của tôi cơ bản hoàn toàn tập trung vào giáo viên, bởi vì chuyên chú quá mức, khi chuông tan học vang lên, tôi thường có cảm giác mệt mỏi, nên mười phút ra chơi nhất định phải ra ngoài cho thoải mái, như vậy mới có thể làm cho đầu óc có khả năng tiếp tục hoạt động với hiệu suất cao.
Về môn ngữ văn, lấy Lâm Y Nhiên ra làm mục tiêu, bài văn nào của cô ấy tôi cũng đọc qua, lại mua một quyển tổng hợp những bài văn hay thi vào đại học nữa, coi nó là quyển tiểu thuyết để đọc, cứ lúc nào nhàn rỗi lại giở ra đọc vài bài, cân nhắc những ý tưởng của tác giả.
Mấy môn như lịch sử, chính trị, tôi thấy cách học nó là phải ghi nhớ, nên tôi không nghe giảng trong giờ ấy, mà thường vụng trộm học từ mới tiếng Anh, hoặc là củng cố kiến thức toán lý hóa, nếu tất cả đều đã làm xong, tôi liền xem sách giải trí.
Địa lý là một ngoại lệ, cô giáo Chu là thế hệ sinh viên đời đầu, cả đời dạy địa lý, tuy cô nghiêm khắc và hơi cổ hủ, nhưng tri thức lại rất uyên bác, dẫn chứng phong phú, tôi rất thích nghe bài giảng của cô, cảm thấy mình như được mở rộng tầm mắt, có thể hiểu biết thêm cuộc sống quanh trái đất của mình và cả vũ trụ, nghe giảng trong giờ cô chính là một cách thư giãn.
Tôi cố gắng tận dụng tối đa hiệu quả học ở trường, và cả những khoảng thời gian ít ỏi nhất. Sau khi phân phối thời gian như vậy, ngoài nửa giờ ngâm nga tiếng Anh vào mỗi sáng, thực ra tôi cũng khá nhàn rỗi.
Tôi không thức đêm, cũng không bỏ thời gian vui chơi, vì tôi tin rằng nền tảng để học tập tốt chính là có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, người không được nghỉ ngơi đầy đủ, cũng không thể có hiệu quả học tập tốt.
Nhưng trong mắt những người khác, bộ dáng của tôi thật giống đứa chỉ thíchhọc hành gì, giờ tự học luôn đọc sách giải trí, giờ toán đọc “Doraemon”, giờ lý lại dùng bút máy vẽ thủy thủ Mặt Trăng. Thật ra, đó đều là thời gian rảnh sau khi tôi đã sắp xếp hợp lý thời gian học tập của mình.
Tình hình của Dương Quân cũng tương tự như tôi, tuy tư duy không giống nhau, mạnh yếu không giống nhau, nhưng hứng thú lại rất giống nhau, chúng tôi đều là những đứa lên lớp không thích nghe giảng, điều này có nghĩa là thời gian “rảnh rỗi” của chúng tôi rất nhiều.
Từ khi ngồi cùng bàn với Dương Quân, tôi mới biết được hóa ra mình lại là học sinh nghịch ngợm như vậy, ngày nào lên lớp chúng tôi cũng có vô số trò đùa nho nhỏ, ngày nào cũng phải chỉnh đối phương một chút, ngày nào cũng phải vắt óc suy nghĩ cách làm đối phương mất mặt.
Một ngày nọ, cô giáo ngữ văn đi vào lớp học, Thẩm Viễn Triết hô cả lớp đứng lên, cả lớp đứng dậy cúi đầu chào cô giáo, sau đó nghe thấy “bùm” một tiếng, liền không thấy bóng dáng tôi đâu. Hóa ra là Dương Quân thừa dịp chúng tôi đứng dậy, kéo cái ghế của tôi ra chỗ khác, tôi lại ngây thơ đặt mông ngồi xuống.
Một ngày khác, tôi bỏ ngoài tai bài giảng của thầy giáo dạy toán, đặt quyển “Doraemon” vào giữa trang sách để xem lén, một mình vui vẻ, hai chân chạm đất, thích ý rung rinh, Dương Quân đá mạnh một cái vào ghế của tôi, tôi liền ngã ngồi xuống, quyển Doraemon bay lên, lượn lượn vài vòng trên không trung, rồi rơi chụp một phát trúng đầu tôi, cả lớp cười vang.
Thầy giáo dạy toán đang viết lên bảng quay đầu xuống, nâng gọng kính, nghi ngờ nhìn quanh lớp học, hoang mang hỏi: “La Kì Kì đâu?” Mọi người vừa cười, vừa chỉ vào bàn tay mềm yếu đang vươn lên từ dưới cái bàn, truyền ra tiếng kêu rên, nghiến răng nghiến lợi: “Ở đây ạ.”
Lại một ngày khác, tiếng chuông hết giờ vừa vang lên, Dương Quân đã mừng rỡ chạy vọt ra ngoài, tôi cũng chạy ra ngoài theo cậu ta để thưởng thức “kiệt tác” của mình. Ngồi trên ghế cả tiết, mông của Dương Quân đã bị nhuộm phấn đỏ, lại còn có tờ giấy bay bay trên lưng, trên giấy viết mấy chữ rất to: Khỉ đít đỏ. Các bạn khác đã quen với trò đùa dai của chúng tôi, nên không ai nhắc cậu ta. Vì cậu học thể dục giỏi, nên còn đứng trước đài tập mẫu cho mọi người. Kết quả chính là, từ lớp 10-4 đến lớp 10-6 đều cười, cậu càng không ngừng quay đầu, hoang mang không biết mọi người đang cười cái gì. Tuy nhiên, chắc tôi cũng chẳng thích ý được bao lâu, không chừng ngày hôm sau, trên lưng tôi sẽ viết “Đi ngang qua tôi, xin hãy đánh tôi một cái” ấy chứ, sau khi các bạn ngồi quanh tôi đã “tốt bụng” đồng ý thỉnh cầu của tôi, để ý sau lưng tôi một chút, vậy mà thật buồn bực, sao hôm nay cũng chào hỏi tôi bằng cách đánh một cái vào lưng tôi thế?
Vì hai đứa tôi có thành tích học tập tốt, nên các giáo viên cũng bao dung cho mấy trò đùa dai của chúng tôi, huống chi chúng tôi cũng không phải không có mắt, giáo viên nào có thể nói đùa, giáo viên nào không thể, chúng tôi đều hiểu rõ ràng.
Từng ngày chậm rãi trôi qua, tôi dần dần hòa nhập với cuộc sống ở trường trung học phổ thông, có bạn tốt mới —— Dương Quân, Lâm Y Nhiên. Thành tích của họ nổi trội xuất sắc, đơn thuần nhiệt tình, tinh thần phấn chấn bồng bột, là những học sinh giỏi rất bình thường, hoàn toàn không giống những người bạn của tôi ở trường trung học cơ sở.
Tôi biết trong lớp này, vẫn có những Lâm Lam, Lí Sân, Nghê Khanh, đang lặp lại những câu chuyện không mới mẻ gì giữa những nữ sinh với nhau, cũng không biết vì tôi thay đổi, hay vì ảnh hưởng của Dương Quân đến tôi, mà những người bạn xung quanh dù có thành tích tốt hay không tốt, tính cách đều hoạt bát hiếu động, đơn thuần, trong sáng, cũng có thể nói là không để bụng chuyện gì, chơi đùa ngốc nghếch, cười ngây ngô.
Nhóm người chúng tôi cả ngày ở gần nhau, đọc truyện tranh, ăn quà vặt, tán gẫu đủ chuyện, đùa nghịch, đấu võ mồm, cho nhau niềm vui.
Vì thành tích tốt, giáo viên thích tôi; vì tính cách thoải mái, tôi có thêm nhiều bạn bè, cuộc sống của tôi quả thực là vạn dặm không mây, mặt trời sáng chói, không có một chút lo lắng buồn phiền nào.
Con người và câu chuyện hồi trung học cơ sở, dường như đang cách tôi ngày một xa xôi, bao gồm cả cô gái trầm mặc ít nói, lạnh lùng quật cường La Kì Kì.
Từ một cô gái hướng nội, trầm mặc, cho đến bây giờ, khi các bạn của tôi nhắc đến tôi, sẽ vừa lắc đầu vừa cười, khoa trương nói: “A! La Kì Kì à, cái cậu ấy lúc nào cũng làm ầm ĩ, đặc biệt thích đùa dai, có thể làm bạn lúc thì cười, lúc thì khóc, giáo viên cũng chẳng có cách nào với cậu ấy.”
Họ đều không nghĩ tôi lạnh lùng quật cường, trong mắt họ, La Kì Kì hoạt bát hiếu động, nghịch ngợm, hay gây chuyện, thích chơi đùa, có thể làm bạn với tất cả con trai. Các nữ sinh nếu thích nam sinh nào, đều nhờ tôi truyền thư cho.
Tôi nghĩ con người đều thích cuộc sống dưới ánh sáng, không ai thích lưng đeo ba lô bôn ba khắp nơi, tôi cũng không ngoại lệ. Tôi dần thích cuộc sống hiện tại, hưởng thụ sự yêu mến đến từ giáo viên, bạn học, bố mẹ và người thân, ngày nào cũng cười vui vẻ, thoải mái, nghiêm túc nỗ lực học tập, đồng thời hưởng thụ vinh quang mà mình có được.
Tôi bắt đầu cất giấu Tiểu Ba và Hiểu Phỉ ở nơi sâu kín nhất trong trái tim.
Có lẽ, đây mới là bản chất của con người, dù có nhiều đau xót đến đâu, chúng ta cũng có thể khép nó lại, dù có nhiều đau đớn và mất đi, chúng ta cũng có thể quen.
Có thể gọi là —— kiên cường, cũng có thể gọi là —— quên đi.
Gần đến kỳ thi giữa kỳ, Dương Quân lại ủ rủ không phấn chấn.
Tôi hay trêu đùa hỏi cậu: “Cậu không có ý định lật đổ tớ à?”
Cậu ta hết thở dài lại thở dài, sau đó truyền cho tôi một tờ giấy có ghi sáu chữ: “Tớ nghĩ mình thích một người.”
Tôi cố nhịn cười, ho khan hai tiếng, cậu u buồn nhìn tôi, nhỏ giọng hỏi: “Cậu thấy tớ có đẹp trai không?”
Tôi nhìn cậu ta như nhìn thằng ngốc, đại ca, cậu hỏi chuyện này, tôi nên trả lời thế nào hả?
“Có người nói bộ dạng tớ cũng không tệ lắm, hơn nữa còn có đôi mắt đẹp, lúc học trung học cơ sở, cũng có mấy bạn nữ nói tớ đẹp trai.”
Đúng vậy, đôi mắt của Dương Quân thật sự rất đẹp, lông mi vừa dài vừa cong, đôi mắt vừa đen vừa sáng. Tôi cố nén cười, viết trên giấy: “Cậu thích ai?”
Dương Quân bối rối, cau mày mãi mà vẫn không nói cho tôi biết. Giáo viên và phụ huynh thường nghĩ chúng tôi quá dễ dàng nói ra từ “yêu”, nhưng họ lại không biết rằng, rất nhiều lúc, ngay cả từ “thích” chúng tôi cũng khó nói ra miệng.
Tôi cười nói: “Cậu không được nói đó là tớ đấy nhé!”
Cậu ta bị tôi kích, lập tức khinh bỉ nói: “Cậu á? Đầu óc tớ còn chưa bị ngập nước!”
Các bạn xung quanh nghe thấy tiếng cậu nói, đều ngẩng đầu nhìn chúng tôi một cái, Dương Quân không gây sự mà không thèm để tâm như trước, lập tức thấp giọng.
Một lúc lâu sau, khi các bạn khác đều không để ý đến chúng tôi nữa, Dương Quân mới nghiêm túc nói: “Cậu phải hứa sẽ giữ bí mật cho tớ, không thể nói cho bất cứ ai, ngay cả mấy thằng bạn tớ cũng chưa cho nó biết đấy.”
“Tớ hứa.”
Cậu ta lại ghi ra giấy rồi truyền sang cho tôi: “Hàng ghế thứ tư, chỗ ngồi thứ hai.”
Chỗ thứ hai tính từ bên trái? Hay chỗ thứ hai tính từ bên phải? Cậu ta thật không xứng được gọi là học sinh giỏi toán lý hóa! Chẳng lo-gic gì cả, nhưng đến khi tôi ngẩng đầu lên, tôi đã biết thế giới này thường không cần phải lo-gic.
Ngồi thứ hai tính từ bên trái là cô bạn Đồng Vân Châu xinh đẹp, ngồi thứ hai tính từ bên phải là cô bạn Triệu Miêu Miêu mập mạp.
Cũng không cần hỏi lại, tôi đã biết người cậu bạn này thích là ai. Đồng Vân Châu đang cúi đầu làm bài tập, ngoài dáng vẻ xuất chúng hơn một chút, cô ấy cũng không khác mấy so với những bạn nữ trong lớp.
Dương Quân lại chuyển giấy cho tôi: “Cậu thấy tớ nên theo đuổi cậu ấy thế nào?”
“Cậu thật sự muốn nghe ý kiến của tớ?”
“Thật sự.”
“Lời nói thật sẽ khó nghe thì sao?”
“Cậu nghĩ tớ cũng là đầu heo giống cậu chắc?”
“Ý kiến của tớ chính là cậu đừng theo đuổi, cậu ấy không phải người cùng thế giới với cậu.”
Dương Quân thực khinh thường: “Vậy cậu ấy là người của thế giới gì? Diêm Vương tinh hay Hải Vương tinh? Tớ đã dò hỏi rồi, trước đây cậu ấy có một bạn trai không tốt, nghe nói phải vào tù, nhưng chuyện đó thì có liên quan gì đến cậu ấy? Cậu ấy có làm chuyện xấu gì đâu.”
“Tớ biết mình nói gì cũng vô ích mà.”
“Tớ quyết định theo đuổi cậu ấy.”
Tôi vẫy vẫy xua xua tay, giống như đuổi ruồi bọ: “Tạm biệt, không tiễn!”
Đồng Vân Châu không phải bài toán khó, không phải chỉ cần trí tuệ và kiên trì là có thể khai phá được, tôi thậm chí còn nhìn thấy hình ảnh Dương Quân tan xương nát thịt, nhưng không ai có thể ngăn cản cậu, tuổi thanh xuân có sức sống và quyết tâm mãnh liệt, hormone kích thích sẽ tiết mãi không ngừng.
May mắn thay, trận bệnh dịch tình yêu này cũng đến vào lúc thích hợp, giờ chúng tôi mới học lớp 10, dù cậu nhiễm bệnh, vẫn có thể chữa lành trước kỳ thi vào đại học.
Thành tích thi cuối kỳ
Kết quả thi cuối kỳ, tôi đứng thứ hai trong lớp, Lâm Y Nhiên đứng thứ nhất, Dương Quân đứng thứ ba.
Thành tích ngữ văn của tôi có tiến bộ, nhưng tiếng Anh vẫn vô cùng thê thảm như cũ, thi giữa kỳ ít nhất còn được 79 điểm, lần này lại chỉ được 71 điểm, không tiến mà lại còn lùi.
Khi thành tích được công bố, cũng đã đến kỳ nghỉ đông, trong vườn trường rất vắng vẻ, trong tay tôi cầm bài thi tiếng Anh, đón gió sương lạnh lẽo, vẫn bước đi không ngừng.
Lúc này đây, tôi còn bị đả kích hơn nhiều so với kỳ thi giữa kỳ, tôi thậm chí không nhìn thấy chút hy vọng nào.
Có thể nói, tôi đã tiêu phí thời gian và sức lực vào môn tiếng Anh gấp ba lần những môn học khác, bài vở ghi chép của tôi là đầy đủ và cẩn thận nhất lớp. Vào giờ tiếng Anh, trong tai chỉ có tiếng nói của cô giáo, chuyên chú đến mức Dương Quân nói chuyện bên tai tôi, tôi cũng hoàn toàn nghe không được. Ngay cả ngày nghỉ cuối tuần tôi cũng kiên trì đọc tiếng Anh nửa giờ, mỗi bài khóa tôi đều học thuộc làu làu. Tôi không tin trong lớp còn có bạn nghiêm túc học tập hơn mình!
Tôi chưa bao giờ buông lơi dù chỉ một ngày, nhưng thành tích không tiến bộ mà lại thụt lùi!
Nếu nói đạo trời không phụ người cần mẫn, vậy đạo trời của tôi ở đâu? Chẳng lẽ ông trời không nhìn thấy nỗ lực của tôi sao?
Tôi không mong đợi mình có thể thi được hơn chín mươi điểm, nhưng ít nhất cũng phải tiến bộ chứ.
Vì sao lại như vậy? Vẻn vẹn nửa năm nỗ lực, chỉ có được kết quả như vậy sao? Sau khi nỗ lực, không thu được thù lao, điều này làm cho người ta tuyệt vọng, làm cho người ta nghi ngờ mình có cần thiết phải nỗ lực như vậy không? Dù sao học và không học cũng chẳng có gì khác biệt.
Tôi không thể đưa ra mình, sau khi đi trong gió lạnh hơn hai giờ, gần như toàn thân đều đông cứng, tôi quyết định quên chuyện này, quên đi cảm giác suy sụp tuyệt vọng, quên đi cảm giác gần như không nhìn thấy một tia hy vọng nào.
Tôi vẫn muốn học mười từ mới mỗi ngày, vẫn muốn mỗi ngày đọc bài tiếng Anh nửa giờ, học kỳ tiếp theo vẫn nghiêm túc nghe giảng, nghiêm túc chép bài, không bỏ một câu một chữ mà cô giáo nói.
Tôi đánh cuộc với chính mình, núi sách có đường, chuyên cần là lối đi! Nếu tôi không thể tìm ra nguyên nhân, không thể tìm ra phương pháp học tập tốt nhất, tôi cũng chỉ có thể đánh cuộc với trí khôn của người xưa.
Tôi xé nát bài thi tiếng Anh, để nó tung bay trong gió, đem tất cả thất vọng của nửa năm qua ép đến chỗ sâu nhất trong lòng.
(Núi sách có đường, chuyên cần là lối đi: câu thơ trong bài thơ Biển học là vô bờ của Hàn Dũ.)